Anne van Mourik, MA
Contactgegevens
Biografie
Anne van Mourik is promovendus en werkt aan het onderzoeksproject: Bewapening van het verleden: Schoolboeken, honger en oorlog in Duitsland 1914-2020.
Tijdens en na beide wereldoorlogen leden Duitsers ernstige honger. Tot op de dag van vandaag geven beide hongerperiodes vorm aan Duitse slachtofferschapsidentiteiten. Hoe deze geschiedenis geïnterpreteerd en gebruikt is, is echter grotendeels onbekend.
Door te focussen op het politieke aspect van voedsel hebben wetenschappers laten zien hoe Duitse honger verbonden was met economische blokkades, hoe het een cruciale rol speelde bij het ontwikkelen van ideeën van autarkie, Lebensraum en het Hungerplan in nazi-Duitsland, en hoe het leidde tot enorme hoeveelheden internationale hulp.
Dit project benadert het Duitse hongerverleden vanuit een andere invalshoek. Door ontwikkelingen in de narrativisering van honger in schoolboeken en museumtentoonstellingen tussen 1914-2020 te onderzoeken, wordt blootgelegd hoe verhalen over dit verleden worden gegenereerd en ingezet. Deze open benadering brengt aan het licht dat beide hongerperioden geassocieerd worden met politieke en culturele verbeeldingen, die eerdere studies over het hoofd hebben gezien.
Aangezien onderwijs onder de bevoegdheid van de afzonderlijke deelstaten valt en niet onder die van de Duitse federale regering, biedt een blik op schoolboeken bovendien inzicht in regionale variaties in de narrativisering van honger. Door schoolboeken en museumtentoonstellingen uit Berlijn, Beieren, Saksen en Noordrijn-Westfalen grondig en systematisch te analyseren, laat dit project zien dat Duitse hongerverledens gebruikt wordt voor collectieve identiteitsvorming, om politieke polarisatie aan te wakkeren en als oorlogswapen.
Anne is ook maker van de Engelse podcastserie Niod Rewind. Ze interviewt historici en andere experts over de geschiedenis en studie van massaal geweld, oorlog en genocide.
Voor haar promotie werkte ze als onderzoeksassistent bij het onderzoek 'Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië 1945-1950', als onderzoeker bij de Faculteit Governance and Global Affairs van de Universiteit Leiden en als onderzoeksassistent bij het onderzoek naar de rol van het Nederlandse Rode Kruis tijdens de Tweede Wereldoorlog.