Krijgsgevangen Duitsers in het Laboratorium voor Technische Botanie, Delft, 6 mei 1945.
Wetenschapsbeoefening in tijden van oorlog en onderdrukking, 1914-1950
Dit project beoogt de Nederlandse 20-eeuwse wetenschapsbeoefening in de schaduw van oorlog en onderdrukking te onderzoeken. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij wetenschapshistorische benaderingen waarin niet de keuzes van individuele wetenschappers centraal staan, maar de structurele verwevenheid van wetenschap, politiek en het bedrijfsleven als aspect van moderne wetenschapsbeoefening wordt onderzocht.
Een belangrijk mechanisme hier, ontleend aan het werk van wetenschapshistoricus Mitchell G. Ash, betreft de wederzijdse uitwisseling van hulpbronnen: de rekrutering van personeel, financiën en epistemische tools als begrippen, onderzoekstechnieken en modellen. De vraag is vervolgens hoe de agendering van onderzoek en de feitelijke productie van kennis voortkwamen uit structuren van onderdrukking, en hoe kennis werd toegepast om onderdrukking en geweld uit te oefenen en te legitimeren in een periode van twee wereldoorlogen en dynamische koloniale verhoudingen. Deze vragen omtrent de wisselwerking tussen wetenschappelijke kennis en onderdrukking nodigen uit om gangbare en innovatieve concepties van macht, exploitatie en geweld op hun bruikbaarheid te toetsen.
Deze thematiek wordt onderzocht aan de hand van een aantal casestudies waarin de uitwisseling van kennis en hulpbronnen tussen staat, wetenschap en bedrijfsleven in de geografische en politieke ruimte van koloniaal Nederland wordt geëxploreerd. De hoofdpublicatie in de vorm van een Nederlandstalig boek wordt naar verwachting in de winter van 2024-25 gepubliceerd. Daarnaast worden de bevindingen van het onderzoek vertaald naar andere media waaronder een wetenschappelijk artikel en een podcast. Ook staan er enkele expertmeetings gepland.
Dit project loopt tot en met augustus 2024.
